ANTİK KİLİKYANIN BAŞKENTİ TARSUS

 

31 Temmuz 1960 Pazar, Tarsus Karabucak…

Tarsus Karabucak Okaliptüs Ormanı Fidanlığındaki mevsimlik işçiliğimizin ikinci ayı doldu sayılır.

Sabahın erken saatlerinde fidanlık muhasebesinden, 3 temmuzdan bu yana geçen 28’er günlük ücretlerimizi aldık. Geçen ayda olduğu gibi, Akıncı Ailesi 351 Lira hak etmişti.

Kendimizi ödüllendirmeliydik. Babamın da iznini aldıktan sonra yan yana çapa salladığımız mevsimlik işçi arkadaşımız Salih’le Tarsus’a gitmeye karar verdik.

İvriz’deki tarih Öğretmenim Hüseyin Seçmen, derslerinden birinde Roma İmparatorluğunu anlatırken,  Anadolu’nun en verimli topraklarından birinde bulunan Kilikya Eyaletinin başkenti Tarsus’tan da söz etmişti.

Tarsus deyince de dünyanın en romantik kapısı ile Clepatra-Antonius’un unutulmaz aşkları akla geliyordu.

Dünyanın en romantik kapısını gündüz gözüyle görmeliydim. Bisikletlerimize atlayarak Tarsus’a indik.

M.Ö. 41 yılında, Mısır’ın ünlü kraliçesi Cleopatra sevgilisi Romalı General Antonius ile buluşmak için yelkenleri erguvan renkli atlastan, kürekleri gümüş, gövdesi altın yaldızlı gemisiyle uzun bir yolculuktan sonra, Akdeniz’in Tarsus sahiline demir atmış, sonradan adını alacak olan Deniz kapısından Tarsus’a girmişti.

Roma’nın genç imparator adayı Marcus Antonius, Mısır Kraliçesi Cleopatra’nın onuruna, Tarsus’u yeniden yaratmış, Cleopatra’yı taçlandırmak için de Deniz Kapısı’nı Cleopatra Kapısı olarak adlandırmıştı.

Başka bir deyişle, Cleopatra Kapısı, Antonius ve Cleopatra’nım birbirine duydukları aşkın bir ürünüydü.

İlk Çağ’da Helenlerce Kilikya diye anılan bölge Çukurova’nın yanı sıra Mersin’den Alanya’ya kadar uzanan kıyıları ve bunların arkasındaki Toros dağları güney yamaçlarını içine alıyordu.

M.Ö. 66 yılında Kilikya bir Roma Eyaleti olunca, Tarsus’ ta bunun merkezi durumuna getirilmişti.

Tarsus Gözlükule Höyüğünde yapılan kazılar, Kilikya’nın başkenti olan Tarsus’un Anadolu’daki ilk yerleşim yerlerinden biri olduğunu ortaya koymuştu.

Tam 10 bin yıldır hiç terk edilmeyen, medeniyetin kesintisiz devam ettiği Tarsus, bu sayede zengin bir kültüre ve ‘ilklere’’ ev sahipliği yapmıştı.

Tarsus Kilikya’nın en büyük tek kentiydi. 

Ünlü gezgin Strabon, Tarsus’u Kilikya’nın ana kenti olarak tanımlar. Tarsus, bu durumunu ve ününü Roma İmparatorluğu’nun tüm dönemlerinde sürdürür.

Tarsus için iç liman özelliği taşıyan Regma Gölü’nün bataklığa dönüşmesinden ve Mersin Limanının devreye girmeye başlamasından sonra Tarsus eski muhteşem günlerini Mersin’e kaptırmıştı.