28 NİSAN 1960 OLAYLARININ YILDÖNÜMÜ

 

28 Nisan 1961 Cuma, İvriz...

Bugün 28 Nisan olaylarının yıldönümü...

Dün akşam 5. sınıftan Sedat Ağabey, ki oldukça iyi bir hatip ve başkan adaylarından biriydi, 28 Nisan 1960 olayları ile 555K olaylarını anlattı.

Okul idaresinin itirazlarına rağmen, okuldaki bütün sınıflarca yıldönümünü kutlama kararı aldık. Aldık çünkü,

Yaptığı ikili anlaşmalar nedeniyle, ekonomik, askeri ve sosyal yönden ABD'nin güdümüne giren Menderes Hükümeti ülkemizi iflasın eşiğine getirmişti.

Yapılacak yeni seçimleri kaybetme olasılığına karşı baskıyı arttırmış, muhalefetin ve muhalif basının sesini kesmek için, SİVİL BİR DARBE yapma yolunu seçmişti.

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde, 17 Nisan 1960’ta ilk adım atılmış, muhalefetin ve basının “yıkıcı, gayri meşru ve kanun dışı” faaliyetlerinin araştırılması için 15 milletvekilinden oluşan bir Tahkikat Encümeni kurulması kararı alınmıştı.

On gün sonra da, 27 Nisan 1960’ta da bu Encümen’in “Vazife ve Salâhiyetlerine” ilişkin kanun yayımlanmıştı.

Resmi gazetede yayınlanan Kanunun Birinci Maddesi; 15 Demokrat Parti Milletvekillerinden kurulacak olan “Encümen”e, hem askeri hem sivil mahkemelerin yanı sıra hem savcı hem de yargıçların hak ve yetkilerini veriyordu.

Dokuzuncu madde ise “Encümen” kararlarına karşı temyiz hakkı olmadığını belirtiyordu.

“Tahkikat Encümeni Kanunu” ile SİVİL DARBE yapan Menderes iktidarına muhalefetin tepkisi sert olmuştu. Demokrat Parti dışındaki bütün siyasi partilerin yanı sıra üniversiteler, üniversiteli gençler, işçiler tarafından protestolar başlamıştı.

28 Nisan sabahı, öğrenci liderleri İstanbul Üniversitesi bahçesinde toplanan binlerce öğrenciye konuşma yaparken, Kapalıçarşı tarafından bahçeye giren bir grup polis yakaladığı öğrencileri coplayarak ve sürükleyerek polis otobüslerine doldurmuştu. 

Bir grup polis de ana kapıdan üniversite bahçesine giren İstanbul Üniversitesi Rektörü Ord. Prof. Dr. Sıddık Sami ONAR’a “....bütün bunlar senin başının altından çıkıyor....” diyerek tartaklanmış ve zorla polis aracına bindirilmişti.

29 Nisan 1960’da ise Ankara'da üniversite öğrencileri, üniversitelerde öğretim görevlisi olarak çalışan akademisyenlerin de desteklediği, protestolar için meydanlara çıkmışlardı.

Polislerin olaya müdahale etmesiyle 2 öğrenci polis ateşi sonrası hayatını kaybetmiş, 100 civarında öğrenci de yaralanmıştı.

Sedat ağabeyin duygusal ve heyecanlı konuşması etkisini gösterdi ve bu sabah bütün öğrenciler tören alanında toplanarak göndere bayrak çekildi.

Şiirler okundu, günün önemi üzerinde konuşmalar yapıldı. Çevre köyleri de bilgilendirmek üzere karar alındı. Okulumuz zaten Gaybi Köyü sınırındaydı.

Köy camisi önünde şiirler okundu, konuşmalar yapıldı. Ne var ki köylünün bizim kararlarımızdan ve 28 Nisan olaylarından fazlaca bilgisi olmadığından, pek iyi karşılanmadığımız gibi ilgi de görmedik.

Ardından yaklaşık 20 km güneyimizdeki Dede Köyü'ne gittik. Orada da hoş karşılanmadığımız gibi ilgi de görmedik. Yine de şiirler okundu, konuşmalar yapıldı.

Öğleden sonra okula döndük. Başta okul müdürümüz olmak üzere, öğretmelerimiz tarafından hoş karşılanmadı eylemlerimiz.

Elebaşı durumundaki ağabeylerimiz idareye çağırıldı. Okullarda yapılacak eylemler konusunda genelge bulunduğunu, kutlamaların salonlarda ve idarenin izniyle yapılması gerektiği konusunda uyarılmışlardı. Ayrıca sınav döneminde, bu tür eylemlere yer olmadığı belirtilmişti.

Eylemlerimiz idare tarafından görmezden gelindi. Herhangi bir soruşturma açılmadı...